Zakon o upravi u Federaciji Bosne i Hercegovine (“Služene novine Federacije BiH”, broj 28/97).

ZAKON O UPRAVI U FEDERACIJI BOSNE I HERCEGOVINE

Dio prvi

OSNOVE UPRAVE U FEDERACIJI BOSNE I HERCEGOVINE

I – OSNOVNE ODREDBE

 

Clan 1.

Ovim zakonom, u skladu sa Ustavom Federacije Bosne i Hercegovine, uredjuju se osnove uprave u Federaciji Bosne i Hercegovine (u daljem tekstu: Federacija), koje se odnose na polozaj, ulogu, ustrojstvo, osnovna ovlastenja i obaveze organa uprave Federacije i organa uprave kantona-zupanije, kao i ovlastenja gradonacelnika, odnosno opcinskog nacelnika u vrsenju poslova uprave, te ovlastenjima, obaveze i odnosi federalnih organa uprave i federalnih ustanova i druga pitanja od znacaja za organizaciju i rad tih organa u vrsenju poslova uprave.

Clan 2.

Poslove uprave iz okvira nadleznosti Federacije, odnosno nadleznosti kantona-zupanije obavljaju organi uprave Federacije, odnosno organi uprave kantona-zupanije, a poslove uprave i samouprave iz nadleznosti grada odnosno opcine vrsi gradonac elnik odnosno opcinski nacelnik, putem gradskih odnosno opcinskih sluzbi za upravu (u daljem tekstu: organi uprave).
Odredjene poslove uprave, iz okvira svojih ovlastenja i obaveza utvrdjenih Ustavom i zakonom, obavljaju i drugi organi u skladu sa zakonom.

Clan 3.

Organi uprave obavljaju poslove iz svoje nadleznosti samostalno, u skladu sa Ustavom, zakonom i drugim propisima.

Clan 4.

Organe uprave osniva organ zakonodavne vlasti na prijedlog vlade, a gradske, odnosno opcinske sluzbe, gradsko, odnosno opcinsko vijece na prijedlog gradonacelnika, odosno opcinskog nacelnika.

Clan 5.

Organi uprave osiguravaju efikasno i potpuno ostvarivanje prava i sloboda gradjana predvidjenih u Ustavu Federacije i u aktima navedenim u Aneksu Ustava Federacije Bosne i Hercegovine (u daljem tekstu: Aneks).
Organi uprave suradjivat ce sa svim medjunarodnim posmatrac kim tijelima za ljudska prava osnovanim za Bosnu i Hercegovinu i Federaciju, kao i sa nadzornim organima osnovanim instrumentima navedenim u Aneksu.

Clan 6.

Rad organa uprave je javan, ukoliko za odredjene izuzetne situacije zakonom nije drukcije odredjeno.

Clan 7.

U organima uprave u ravnopravnoj upotrebi kao sluzbeni jezici su hrvatski jezik i bosanski jezik.
Stranke se pred organima uprave mogu koristiti i drugim jezikom, ako taj jezik nije jedan od sluzbenih jezika. Sluzbeno pismo u organima uprave je latinica.

Clan 8.

U organima uprave osigurava se odgovarajuca nacionalna zastupljenost sluzbenika u skladu sa nacionalnom strukturom stanovnistva Federacije, kantona-zupanije, odnosno grada i opcine.

Clan 9.

Federacija, kanton-zupanija, grad, odnosno opcina, u skladu sa zakonom, odgovaraju za stetu koju organ uprave nanese gradjaninu, pravnom licu ili drugoj osobi nezakonitim ili nepravilnim radom, ovisno od toga ko je osnovao organ uprave.
Federacija, kanton-zupanija, grad, odnosno opcina ima pravo da od sluzbenika zahtijeva naknadu iznosa koji je isplatila na ime naknade stete u roku od sest mjeseci od dana kada je naknadila stetu, ako je steta nastala namjerno ili krajnjom nepaznjom sluzbenika.

Clan 10.

Sredstva za rad organa uprave osiguravaju se u budzetu Federacije, u budzetu kantona-zupanije, grada, odnosno u budzetu opcine.

Clan 11.

Sredstva za obavljanje poslova uprave koji se zakonom, u skladu sa Ustavom, prenesu Federaciji, kantonu-zupaniji, gradu ili opcini, odnosno institucijama koje imaju javna ovlastenja, osiguravaju se iz budzeta Federacije ili budzeta kantona-z upanije, grada ili opcina zavisno od toga iz cije nadleznosti su prenijeti ti poslovi, a u skladu sa zakonom odnosno drugim propisom kojim su ti poslovi, odnosno ovlastenja prenijeti.

II – POSLOVI UPRAVE

Clan 12.

1. Zajednicka odredba

Organi uprave, iz okvira svoje nadleznosti, vrse narocito slijedece poslove:
1) provode utvrdjenu politiku i izvrsavaju zakone i druge propise;
2) obavljaju upravni nadzor nad provedbom zakona i drugih propisa;
3) donose propise za provedbu zakona i drugih propisa;
4) predlazu i daju preporuke iz oblasti zakonodavstva;
5) odgovaraju na pitanja organa zakonodavne vlasti;
6) obavljaju druge upravne i strucne poslove odredjene zakonom i drugim propisima.

2. Provodjenje utvrdjene politike i izvrsavanje zakona i drugih propisa

Clan 13.

Organi uprave, u okviru svojih nadleznosti, provode politiku koju je utvrdio organ zakonodavne vlasti i osiguravaju provodjenje te politike, ukazuju na stanje i pojave od znacaja za provodjenje politike i predlazu mjere nadleznim organima za provodjenje te politike.

Clan 14.

Organi uprave izvrsavaju zakone i druge propise neposrednim primjenjivanjem zakona i drugih propisa, putem rjesavanja upravnih stvari u upravnom postupku, obavljanjem upravnog nadzora i obavljanjem drugih upravnih poslova iz okvira svoje nadleznosti.

3. Obavljanje upravnog nadzora

Clan 15.

U obavljanju upravnog nadzora organi uprave nadziru provedbu zakona i drugih propisa, te zakonitost rada i postupanja organa uprave i institucija koje imaju javna ovlastenja.
Upravni nadzor iz stava 1. ovog clana obuhvata:
1) nadzor nad zakonitoscu akata kojima se rjesava u upravnim stvarima,
2) nadzor nad zakonitoscu rada institucija koje imaju javna ovlastenja,
3) inspekcijski nadzor.

Clan 16.

Organi uprave, u obavljanju upravnog nazdora, nadziru, kada su za to ovlasteni zakonom, zakonitost upravnih akata organa uprave i institucija koje imaju javna ovlastenja kojima se rjesava u upravnim stvarima i u vezi s tim poduzimaju mjere za koje su ovlasteni zakonom.

Clan 17.

Nadzor nad zakonitoscu rada institucija koje imaju javna ovlastenja organi uprave vrse u odnosu na pitanja ostvarivanja prava i obaveza koja su zakonom ili propisom gradskog odnosno opcinskog vijeca, u skladu sa zakonom prenesena da o njima odlucuju institucije koje imaju javna ovlastenja.

Clan 18.

Organi uprave, u vrsenju inspekcijskog nadzora, iz okvira svoje nadleznosti, ostvaruju neposredan uvid u zakonitost rada, poslovanja i postupanja preduzeca (drustva), ustanova i drugih pravnih lica i gradjana u svezi s pridrzavanjem zakona i drugih propisa, te podizumaju upravne i druge mjere za koje su ovlasteni zakonom, odnosno propisom gradskog ili opcinskog vijeca, kao i postupanje organa uprave u vrsenju poslova uprave iz njihove nadleznosti.

Clan 19.

Vrsenje odredjenih strucnih poslova inspekcijskog nadzora (ekspertize, ispitivanja i sl.) moze se zakonom, odnosno propisom gradskog ili opcinskog vijeca povjeriti specijaliziranom preduzecu (drustvu), ustanovi ili drugom pravnom licu, osobito ako su za njihovo obavljanje potrebna posebna strucna znanja (tehnicke i druge struke) ili primjena znanstvenih ili posebnih strucnih metoda koje se mogu osigurati samo posebnom opremom (laboratorije i dr.), a za koje ne postoje tehnicke i druge mogucnosti da se vrse u organu uprave.

4. Donosenje provedbenih propisa

Clan 20.

Rukovodioci organa uprave donose propise u cilju omogucavanja izvrsavanja zakona i drugih propisa iz svoje nadleznosti, kada su za to zakonom ovlasteni, kao i druge propise u skladu sa Ustavom i zakonom.

5. Predlaganje i davanje preporuka u pogledu zakona i drugih propisa

Clan 21.

Rukovodioci organa uprave, iz okvira nadleznosti organa uprave kojim rukovode, predlazu i daju preporuke u vezi sa propisima iz okvira nadleznosti organa uprave ili prema zadatku koji rukovodiocu odredi premijer.

Clan 22.

Organi uprave obavezni su pribavljati misljenje zainteresiranih organa vlasti, odgovarajucih strucnih ustanova i zainteresiranih preduzeca (drustva) i drugih pravnih lica o nacrtima propisa koje donose nosioci vlasti iz clana 21. ovog zakona, ako je to od znacaja za uredjivanje odgovarjucih pitanja iz njihove nadleznosti.
Organi uprave obavezni su da u obrazlozenju nacrta propisa navedu razloge zbog kojih odredjeni prijedlozi i sugestije organa i pravnih lica iz stava 1. ovog clana, nisu prihvaceni.

6. Odgovaranje na pitanja organa zakonodavne vlasti

Clan 23.

Organi uprave obavezni su pripremati i davati odgovore na pitanja organa zakonodavne vlasti u vezi s provodjenjem politike i izvrsavanjem zakona i drugih propisa iz svoje nadleznosti o stanju i problemima u oblasti za koju su osnovani organi uprave.

7. Obavljanje drugih upravnih i strucnih poslova

Clan 24.

Organi uprave, u okviru svoje nadleznosti, prate stanje u oblastima za koje su obrazovani, a narocito provodjenje politike i izvrsavanje zakona i drugih propisa, utvrdjuju stanje i njihove posljedice, te u vezi s tim poduzimaju mjere za koje su ovlasteni ili daju preporuke organu izvrsne vlasti za utvrdjivanje politike i uredjivanje odredjenih pitanja kojima se osigurava potpuno provodjenje politike i izvrsavanje zakona i drugih propisa.

Clan 25.

Organi uprave prate stanje u oblastima za koje su obrazovani na osnovu podataka koje sami prikupljaju kada su za to ovlasteni zakonom, kao i podataka koje prikupljaju, obradjuju i dostavljaju drugi organi i pravna lica, na zahtjev organa uprave.
Na osnovu podataka iz stava 1. ovog clana, organi uprave izradjuju analiticke, informativne i druge materijale, a prilikom izrade tih materijala organi uprave saradjuju medjusobno, kao i sa strucnim, odnosno naucnim institucijama.

Clan 26.

Ako se zakonima i drugim propisima koji se predlazu ili prijedlozima koji su sadrzani u analitickim, informativnim ili drugim materijalima koje pripremaju organi uprave, zahtijevaju materijalni izdaci, organi uprave obavezni su da u obrazlozenju prijedloga tih propisa, kao i analitickim, informativnim i drugim materijalima iskazu iznos sredstava koja su potrebna za provodjenje tih propisa i materijala i odrede izvore iz kojih treba osigurati ta sredstva.

III – POVJERAVANJE JAVNIH OVLASTENJA

Clan 27.

Preduzecima (drustvima), ustanovama i drugim pravim licima moze se zakonom povjeriti vrsenje odredjenih upravnih i strucnih poslova iz djelokruga organa uprave, da u okviru svoje djelatnosti odlucuju u pojedinacnim stvarima o odredjenim pravima i obavezama gradjana, preduzeca i drugih pravnih lica (u daljem tekstu: institucije koje imaju javna ovlastenja).
Institucijama koje imaju javna ovlastenja ne mogu se povjeravati poslovi inspekcijskog nadzora, osim strucnih poslova koji su od znacaja za vrsenje inspekcijskog nadzora (ekspertize, tehnicka ispitivanja i sl.), ako za vrsenje tih poslova organi uprave nemaju tehnicke i druge uvjete.
Propisom gradskog i opcinskog vijeca moze se povjeravati vrsenje odredjenih upravnih i strucnih poslova lokalne samouprave iz izvorne nadleznosti grada, odnosno opcine, pravnim licima iz stava 1. ovog clana, u skladu sa odredbama cl. 27. do 31. ovog zakona.

Clan 28.

Na institucije koje imaju javna ovlastenja shodno se primjenjuju nacela ovog zakona koja se odnose na samostalnost u radu organa uprave, zakonitost njihovog rada, javnost rada organa uprave, upotreba sluzbenih i ostalih jezika i pisama i druga nacela utvrdjena u cl. 5, 8. i 9. ovog zakona.
Zakonom i propisom gradskog i opcinskog vijeca kojim se prenose javna ovlastenja moze se odrediti nacin obavljanja javnih ovlastenja iz clana 27. ovog zakona, kao i ovlastenja i obaveza organa uprave u pogledu obavljanja nadzora u vezi sa vrsenjem javnih ovlastenja.

Clan 29.

Ako institucije koje vrse javna ovlastenja ne vrse povjerene poslove u skladu sa zakonom i drugim propisom, organ uprave koji vrsi upravni nadzor obavezan je da pismeno upozori organ upravljanja institucije koja vrsi javna ovlastenja i predlozi mu mjere za rjesavanje tog pitanja, a prema potrebi, obavezan je da poduzme i druge mjere u okviru svojih prava i duznosti kako bi se javna ovlastenja obavljala u skladu sa zakonom i drugim propisom kojim su ta ovlastenja prenesena.

Clan 30.

Upravni nadzor nad radom institucija koje imaju javna ovlastenja u obavljanju poslova uprave koji su preneseni na te institucije vrse organi uprave iz upravnog podrucja i nivoa vlasti kojem pripadaju poslovi uprave koji se obavljaju na osnovu javnih ovlastenja, u skladu sa ovim i drugim zakonom, odnosno propisom gradskog i opcinskog vijeca kojim su uredjena ta ovlastenja.

Clan 31.

U vrsenju upravnog nadzora nad radom institucija koje imaju javna ovlastenja, nadlezni organ uprave ima pravo i duznosti narocito da:
1) provodi inspekcijski nadzor i u okviru svoje nadleznosti osigurava zakonito i u propisanim rokovima obavljanje poslova iz javnog ovlastenja;
2) rjesava po zalbama protiv donesenih upravnih akata u vrsenju povjerenih javnih ovlastenja, kada je to utvrdjeno zakonom;
3) prema potrebi daje strucna uputstva i objasnjenja za primjenu zakona i drugih propisa koji se odnose na vrsenje povjerenih javnih ovlastenja;
4) poduzima i druge mjere i vrsi druga prava koja po zakonu ima drugostepeni organ uprave u upravnom postupku.
Institucije koje imaju javna ovlastenja duzne su nadleznom organu uprave koji vrsi upravni nadzor nad njihovim radom da najmanje jedanput godisnje podnesu izvjestaj o vrsenju povjerenih javnih ovlastenja, i da na trazenje tih organa uprave, dostavljaju odredjene podatke i dokumenta koja su od znacaja za vrsenje nadzora u obavljanju javnih ovlastenja.

IV – ODNOS ORGANA UPRAVE PREMA ORGANU ZAKONODAVNE VLASTI, ORGANU IZVRSNE VLASTI, MEDJUSOBNI ODNOSI ORGANA UPRAVE I ODNOSI ORGANA UPRAVE PREMA OMBUDSMENIMA

1. Odnos organa uprave prema organu zakonodavne vlasti

Clan 32.

Organi uprave odgovorni su organu zakonodavne vlasti za zakonito, potpuno i efikasno obavljanje poslova iz svoje nadleznosti.
Organi uprave imaju ovlastenja i obaveze da organu zakonodavne vlasti iznose, radi razmatranja, pojedina znacanija pitanja iz svoje nadleznosti i da daju preporuke u vezi sa provodjenjem politike i izvrsavanjem zakona i drugih propisa.
Organi uprave obavezni su da, na zahtjev organa zakonodavne vlasti, podnose izvjestaj o svom radu, o stanju u odnosnoj oblasti, o izvrsavanju zakona i drugih propisa i o provodjenju utvrdjene politike; da odgovaraju na pitanja organa zakonodavne vlasti i da, u skladu sa programom rada tog organa, odnosno na njegov zahtjev, pripremaju zakone i druge propise, kao i analiticke, informativne i druge materijale.

Clan 33.

Organi uprave obavezni su na zahtjev organa zakonodavne vlasti, poduzeti odgovarajuce organizacione, kadrovske i druge mjere kojima se osigurava efikasno izvrsavanje poslova iz nadleznosti organa uprave.

2. Odnos organa uprave prema organu izvrsne vlasti

Clan 34.

U cilju sukladnog osiguranja provodjenja politike i izvrsavanja zakona i drugih propisa organa zakonodavne vlasti, organ izvrsne vlasti moze: utvrditi uputstva i smjernice organima uprave o nacinu provodjenja politike i izvrsavanja zakona i drugih propisa organa zakonodavne vlasti i propisa organa izvrsne vlasti; naloziti organima uprave da u odredjenom roku donesu propise ili poduzmu mjere za koje su ovlasteni, utvrditi rokove za izvrsavanje pojedinih zadataka i naloziti organima uprave da ispitaju stanje u oblastima iz njihove nadleznosti i podnesu organu izvrsne vlasti izvjestaj sa odgovarajucim prijedlozima.

Clan 35.

Radi ostvarivanja odgovornosti organa uprave prema organu izvrsne vlasti, organ izvrsne vlasti moze otvoriti raspravu o radu i odgovornosti organa uprave i utvrditi nacin ispitivanja stanja u oblasti iz njegove nadleznosti i pokrenuti postupak za smjenjivanje rukovodioca i zamjenika rukovodioca organa uprave.

Clan 36.

Organi uprave obavezni su organu izvrsne vlasti dostavljati izvjestaje o svome radu i o stanju u oblastima iz njihove nadleznosti, kao i informacije, objasnjenja, podatke, spise i drugu dokumentaciju koji su potrebni za rad organa izvrsne vlasti.

Clan 37.

Organi uprave mogu od organa izvrsne vlasti traziti uputstva i smjernice o odredjenim pitanjima provodjenja politike i izvrsavanja zakona i drugih propisa.
Organ izvrsne vlasti obavezan je odgovoriti na trazenje organa uprave. Organi uprave mogu organu izvrsne vlasti predlagati razmatranje odredjenih pitanja iz svoje nadleznosti i davati mu prijedlog za poduzimanje potrebnih mjera.

3. Medjusobni odnosi organa uprave

Clan 38.

Medjusobni odnosi organa uprave zasnivaju se na ovlastenjima utvrdjenim ustavom i zakonom, odnosno statutom, kao i na saradnji, medjusobnom informisanju i dogovaranju.
Federalni organi uprave imaju federalnim zakonom utvrdjena ovlastenja i obaveze u pogledu nadzora nad provodjenjem federalne politike i federalnih zakona i drugih federalnih propisa iz iskljucive nadleznosti Federacije kad je provodjenje te politike i tih propisa povjereno kantonalnim-zupanijskim organima uprave ili gradskim i opcinskim sluzbama za upravu i provodjenja federalnih zakona i drugih federalnih propisa iz zajednicke nadleznosti Federacije i kantona-zupanije.
Kantonalni-zupanijski organi uprave imaju kantonalnim-zupanijskim ustavom i kantonalnim-zupanijskim zakonom utvrdjena ovlastenja i obaveze prema gradskim i opcinskim sluzbama za upravu u pogledu provodjenja i nadzora nad provodjenjem politike i kantonalnih-zupanijskih zakona i drugih kantonalnih-zupanijskih propisa, ako je provodjenje tih propisa preneseno na grad, odnosno opcinu.

Clan 39.

U ostvarivanju medjusobne saradnje organi uprave odnosno sluzbe za upravu na istom nivou vlasti obavezni su jedni drugim dostavljati podatke i informacije potrebne za obavljanje poslova iz njihove nadleznosti kojima raspolazu i do kojih dolaze u vrsenju svojih poslova, razmjenjuju informacije i iskustva, obrazuju zajednicke strucne komisije i druga radna tijela, organizuju savjetovanja i ostvaruju druge oblike medjusobne suradnje.

Clan 40.

Organi uprave jednog nivoa vlasti suradjuju sa organima uprave drugog nivoa vlasti u svim pitanjima iz clana 38. ovog zakona koja su od zajednickog interesa.

Clan 41.

Organi uprave nadlezni za poslove inspekcijskog nadzora, pored suradnje iz cl. 39. i 40. ovog zakona u vrsenju inspekcijskog nadzora suradjuju i sa nadleznim sudovima, tuzilastvima i drugim odgovarajucim organima.

4. Odnosi organa uprave prema ombudsmenima

Clan 42.

Odnos organa uprave prema ombudsmenima zasniva se na obavezama organa uprave utvrdjenim Ustavom i zakonom, odnosno propisom gradskog i opcinskog vijeca, kao i na medjusobnoj saradnji, informisanju i dogovaranju.

Clan 43.

Organi uprave obavezni su omoguciti ombudsmenima na njihov, zahtjev nesmatano ispitivanje njihove djelatnosti, odnosno djelatnosti sluzbenika organa uprave koji su negirali ljudsko dostojanstvo, prava ili slobode, ukljucujuci provodjenje etnickog progona ili odrzavanje njegovih posljedica.
Organi uprave obavezni su ombudsmenima osigurati sva sluzbena dokumenta, ukljucujuci i tajna, kao i upravne spise i osigurati suradnju svakog sluzbenika posebno u pribavljanju potrebnih informacija, dokumanata i spisa.
Organi uprave obavezni su ombudsmenima, na njihov zahtjev, osigurati i pristustvo pri rjesavanju stvari u upravnom postupku.

Clan 44.

Ako organ uprave ne postupi po zahtjevu ombudsmena iz clana 43. ovog zakona, ombudsmeni mogu od rukovodioca organa izvrsne vlasti zatraziti osiguranje ispunjenja njihovih zahtjeva od organa uprave, a organi uprave su obavezni postupiti po zahtjevima rukovodioca organa izvrsne vlasti.

V – ODNOSI ORGANA UPRAVE PREMA PREDUZECIMA (DRUSTVIMA) I DRUGIM PRAVNIM LICIMA I STRANKAMA

1. Odnosi organa uprave prema poduzecima (drustvima) i drugim pravnim licima

Clan 45.

Organi uprave, u okviru svoje nadleznosti imaju prema preduzec ima (drustvima), ustanovama i drugim pravnim licima, ovlastenjima i obaveze predvidjene zakonom, odnosno propisom gradskog i opcinskog vijeca zasnovanog na zakonu, a narocito u pogledu obavljanja prava, nadzora nad zakonitoscu rada tih pravnih lica kada su za to ovlasceni zakonom, odnosno propisom gradskog i opcinskog vijeca zasnovanog na zakonu.

Clan 46.

Organi uprave saradjuju sa licima osobama iz clana 45. ovog zakona, u pitanjima iz svoje nadleznosti koja su od znacaja za rad organa uprave ili su od interesa za rad tog pravnog lica.
Pravna lica iz clana 45. ovog zakona obavezna su, u skladu sa zakonom, na zahtjev organa uprave, dostavljati mu podatke i informacije iz oblasti njihove djelatnosti, ako su ti podaci i informacije od znacaja za vrsenje ovlastenjima organa uprave.
Podaci i informacije iz stava 2. ovog clana, predstavljaju sluzbenu tajnu kad je opcim aktima tih preduzeca (drustva) i drugih pravnih lica odredjeno da predstavljaju tajnu ili da se ne mogu objavljivati.

2. Odnos organa uprave prema strankama

Clan 47.

Organi uprave obavezni su zahtjeve stranaka (gradjana) rjesavati u propisanim rokovima.
Organi uprave obavezni su razmatrati predstavke i prijedloge koje im stranke podnose i dati im odgovore na podnesene predstavke i prijedloge.

Clan 48.

Organi uprave koji, u vrsenju poslova iz svoje nadleznosti, ostvaruju neposredne kontakte sa strankama obavezni su organizirati obavljanje poslova od znacaja za ostvarivanje prava stranaka na nacin i pod uvjetima kojima se strankama omogucuje da sto jednostavnije, brze i efikasnije ostvaruju svoja prava i izvrsavaju obaveze kod tih organa.

Clan 49.

Organi uprave obavezni su, bez odlaganja razmotriti podnijeti predstavke i prijedloge stranaka na nepravilan odnos sluzbenika organa uprave prema njima kada se obracaju tim organima u cilju ostvarivanja svojih prava, odnosno izvrsavanja svojih obaveza.
Rukovodilac organa uprave obavezan je ispitati podnesene predstavke i prijedloge i, ako ih ocijeni osnovanim, poduzeti zakonom predvidjene mjere prema sluzbeniku na ciji se rad predstavka odnosi.
Rukovodilac organa uprave je obavezan dati pismeni odgovor stranki o poduzetim mjerama u vezi sa njegovom predstavkom, odnosno prijedlogom u roku od 10 dana od dana prijema predstavke, odnosno prijedloga.

Clan 50.

Organi uprave u rjesavanju stvari u upravnom postupku ne smiju od stranaka zahtijevati da pribavljaju uvjerenja i druge javne isprave o cinjenicama o kojima organi uprave ili institucije koje imaju javna ovlastenja vode sluzbene evidencije.
Uvjerenja i isprave iz stava 1. ovog clana, organ uprave, odnosno institucija koja ima javna ovlastenja obavezno pribavlja po sluzbenoj duznosti.

Clan 51.

Kad se u upravnom postupku stranka odazove pozivu, a bez njene krivice sluzbena radnja radi koje je pozvana nije obavljenja, ima pravo zahtijevati naknadu nastalih troskova.
O zahtjevu za naknadu troskova odlucuje se zakljuckom na osnovu propisa kojim se uredjuje naknada troskova svjedocima u upravnom postupku.
Protiv zakljucka iz stava 2. ovog clana, stranka moze pokrenuti upravni spor kod nadleznog suda.
Troskovi iz stava 1. ovog clana isplacuju se na teret sredstava za rad organa uprave.
Ukoliko sluzbena radnja nije obavljena namjerno ili iz krajnje nepaznje sluzbenog lica, organ uprave ima pravo regresa prema sluzbenom licu za isplacenu naknadu troskova.

Clan 52.

Odredbe cl. 47. do 51. ovog zakona shodno se primjenjuju i na odnose organa uprave prema preduzecima (drustvima), ustanovama i drugim pravnim licima kada organi uprave rjesavaju o njihovim pravima i obavezama. Odredbe cl. 47. i 51. ovog zakona shodno se primjenju i na odnose institucija koje imaju javna ovlastenja kada u obavljanju javnih ovlastenja rjesavaju o pravima i obavezama gradjana, preduzeca (drustva), ustanova i drugih pravnih lica.

VI – OSNOVI ORGANIZACIJE ORGANA UPRAVE

1. Nacela organizacije organa uprave i sluzbi za upravu

Clan 53.

Federalni i kantonalni-zupanijski organi uprave osnivaju se zakonom.
Organi uprave iz stava 1. ovog clana osnivaju se na nacin koji osigurava potpuno i racionalno obavljanje poslova uprave iz okvira nadleznosti Federacije, odnosno kantona-zupanije, efikasno ostvarivanje prava i izvrsavanje obaveza gradjana, preduzec a (drustva), ustanova i drugih pravnih lica.
Organi uprave iz stava 1. ovog clana osnivaju se u skladu sa obimom poslova i nacelima grupisanja poslova prema vrsti, srodnosti i medjusobnoj povezanosti i sa potrebama efikasnog rukovodjenja njihovim radom i osiguravanja samostalnosti u radu.
Za obavljanje odredjenih strucnih poslova i drugih poslova iz okvira nadleznosti Federacije i kantona-zupanije, koji pretezno zahtijevaju primjenu strucnih i znanstvenih metoda rada i s njima vezanih upravnih poslova, zakonom se osnivaju federalne, odnosno kantonalne-zupanijske uprave ustanove (u daljem tekstu: upravne ustanove).

Clan 54.

Za vrsenje upravnih i strucnih poslova i poslova lokalne, samouprave, iz okvira nadleznosti grada i opcine osnivaju se sluzbe za upravu.
Pri osnivanju sluzbi iz stava 1. ovog clana, shodno se polazi od kriterija utvrdjenih u odredbama st. 2. i 3. clana 53. ovog zakona.
Sluzbe iz stava 1. ovog clana, osnivaju se propisom gradskog i opcinskog vijeca na prijedlog gradonacelnika, odnosno opcinskog nacelnika.

Clan 55.

Za obavljanje strucnih i drugih poslova za potrebe organa zakonodavne vlasti i organa izvrsne vlasti i organa uprave mogu se osnivati odredjene strucne, tehnicke i druge sluzbe, kao zajednic ke ili samostalne sluzbe, o cemu odlucuje organ izvrsne vlasti.

2. Radni odnosi u organima uprave

Clan 56.

Osnove radnih odnosa sluzbenika i namjestenika u organima uprave uredjuju se posebnim federalnim zakonom.

3. Unutarnja organizacija organa uprave

Clan 57.

Unutarnja organizacija organa uprave utvrdjuje se tako da se osigura narocito:
1) efikasno obavljanje poslova, racionalna organizacija rada i uspjesno rukovodjenje organom;
2) ostavrivanje pune saradnje organa uprave sa drugim organima;
3) grupisanje poslova u skladu sa njihovom prirodom i nacinom njihovog obavljanja;
4) potpunije objedinjavanje zajednickih i opcih poslova radi njihovog racionalnog obavljanja i koristenja usluga zajednickih sluzbi osnovanih za potrebe svih ili pojedinih organa uprave.
Unutarnja organizacija organa uprave utvrdjuje se pravilnikom.

Clan 58.

Pravilnik o unutarnjoj organizaciji organa uprave mora biti uskladjen sa nadleznostima organa uprave, kao i sa opcim nacelima o unutarnjoj organizaciji organa uprave, koju propisuje organ utvrdjen zakonom.
Pravilnik o unutarnjoj organizaciji organa uprave donosi rukovodilac organa uprave, u saglasnosti sa organom izvrsene vlasti ili drugim organom odredjenim zakonom, a u gradu i opcinu gradonacelnik odnosno opcinski nacelnik, uz saglasnost gradskog, odnosno opcinskog vijeca.

Clan 59.

Pravilnikom o unutarnoj organizaciji organa uprave utvrdjuje se narocito:
1) organizacione jedinice i njihova nadleznost;
2) nacin rukovodjenja;
3) programiranje i izvrsavanje poslova;
4) ovlastenja i odgovornosti sluzbenika u obavljanju poslova;
5) ukupan broj sluzbenika i namjestenika za obavljanje poslova;
6) naziv i raspored poslova po organizacijonim jedinicama, sa opisom poslova za svakog sluzbenika i namjestenika ili grupa sluzbenika ili namjestenika i potrebnim uvjetima u pogledu strucne spreme i drugih uvjeta za rad na odnosnim poslovima;
7) broj pripravnika koji se primaju u radni odnos i uvjeti za prijem pripravnika.
Poslovi organa uprave u pravilniku o unutarnjoj organizaciji grupisu se prema njihovoj vrsti, srodnosti, obimu i stepenu slozenosti, odgovornosti i drugim uvjetima za njihovo obavljanje.

VII – OVLASTENJA, OBAVEZE I ODGOVORNOSTI RUKOVODIOCA ORGANA UPRAVE

1. Rukovodilac organa uprave, njegov zamjenik, rukovodec i sluzbenici i sluzbenici sa posebnim ovlastenjima

Clan 60.

Organom uprave rukovodi rukovodilac.
Rukovodilac organa uprave predstavlja organ uprave, organizuje i osigurava zakonito i efikasno obavljanje poslova, donosi propise i izdaje druge akte za koje je ovlasten i poduzima druge mjere iz nadleznosti organa uprave, te odlucuje u skladu sa zakonom, o pravima, obavezama i odgovornostima sluzbenika i namjestenika u vrsenju sluzbe.
Rukovodilac organa uprave imenuje i smjenjuje organ odredjen Ustavom i zakonom. Sluzbama iz clana 54. ovog zakona rukovodi gradonacelnik, odnosno opcinski nacelnik.

Clan 61.

Rukovodilac organa uprave obavezan je da, na osnovu i u okviru Ustava, zakona, odnosno statuta i drugih propisa i smjernica organa izvrsne vlasti, savjesno vrsi povjerenu mu funkciju i osobno je odgovoran za njeno vrsenje, kao i za rad organa kojim rukovodi.
Rukovodilac organa uprave obavezan je izvjestavati organ zakonodavne vlasti i organe izvrsne vlasti o stanju u oblasti za koju je organ uprave osnovan i o provodjenju politike i izvrsavanju zakona i drugih propisa, datih uputstava i smjernica i o poduzetim mjerama, kao i o radu organa uprave kojim rukovodi.
Izvjestavanje iz stava 2. ovog clana, vrsi se po postupku utvrdjenom u Poslovniku o radu Vlade Federacije, odnosno vlade kantona-zupanije.
Rukovodilac organa uprave obavezan je, na zahtjev drugih organa vlasti, preduzeca (drustva), ustanova i drugih pravnih lica izvjestavati te organe i pravna lica o pitanjima iz nadleznosti organa uprave koja su od znacaja za ostvarivanje njihovih ovlastenja i obaveza.

Clan 62.

Rukovodilac organa uprave moze imati zamjenika, koji ga zamjenjuje ukoliko ovaj nije u mogucnosti obavljati svoja ovlastenja i obaveze ili ako je mjesto rukovodioca upraznjeno, dok novi rukovodilac ne preuzme duznosti, sa svim njegovim ovlastenjima i odgovornostima u rukovodjenju i pomaze rukovodiocu u provodjenju njegovih ovlastenja i obaveza.
Zamjenik rukovodioca organa uprave imenuje i smjenjuje organ koji imenuje rukovodioca organa uprave, ako Ustavom i zakonom nije drukcije odredjeno.

Clan 63.

Rukovodiocu organa uprave u rukovodjenju pojedinim podruc jima rada pomaze rukovodeci sluzbenici.
Rukovodece sluzbenike postavlja i smjenjuje rukovodilac organa uprave, ako zakonom nije drukcije odredjeno.
Poslove inspekcijskog nadzora i druge znacajnije upravne i strucne poslove obavljaju sluzbenici sa posebnim ovlastenjima i odgovornostima (u daljem tekstu: sluzbenici sa posebnim ovlastenjima), koje postavlja i smjenjuje rukovodilac organa uprave, ako zakonom nije drukcije odredjeno.
Sluzbenici iz st. 1. i 3. ovog clana postavljaju se na radna mjesta prema pravilniku o unutarnjoj organizaciji uprave.

Clan 64.

Rukovodilac organa uprave, njegov zamjenik i rukovodeci sluzbenici na odredjenim poslovima u organima uprave, koje odredi organ izvrsne vlasti, ne mogu obavljati drugu sluzbu ili posao.
Odredbe stava 1. ovog clana ne odnose se na rad u sudovima u svojstvu sudije porotnika, na rad u politickim strankama, na nastavni i odgojni rad u ustanovama za obrazovanje i odgoj, na samostalan naucni rad, na rad u kulturnim, umjetnickim i naucnoistrazivackim ustanovama, na rad u sportskim organizacijama i na javni rad u oblasti publicistike.

2. Odgovornost rukovodioca organa uprave i njegovog zamjenika

Clan 65.

Rukovodilac organa uprave i njegov zamjenik odgovorni su ako se u izvrsavanju svojih ovlastenja i obaveza ne pridrzavaju politike koju je utvrdio organ zakonodavne vlasti i smjernica tog organa, kao i uputstava i smjernica organa izvrsne vlasti ili ako u okviru svojih nadleznosti ne osigurava provodjenje zakona i drugih propisa ili ako iz drugih razloga postane nedostojan vrsenju funkcije.

Clan 66.

U slucaju postojanja odgovornosti iz clana 65. ovog zakona, rukovodilac organa uprave i njegov zamjenik smjenjuju se sa funkcije, a smjenjivanje ne iskljucuje krivicno gonjenje niti odgovornost u gradjanskom postupku, ako Ustavom nije drukcije odredjeno.

Clan 67.

Prijedlog za smjenjivanje rukovodioca organa uprave i njegovog zamjenika podnosi organ odredjen Ustavom i zakonom.

Clan 68.

U postupku smjenjivanja osigurat ce se rukovodiocu organa uprave, odnosno njegovom zamjeniku, da se izjasni o cinjenicama zbog kojih se postavlja pitanje njegove odgovornosti, kao i da daje obavijestenja i potrebne podatke od znacaja za utvrdjivanje te odgovornosti.
Organ nadlezan za smjenjivanje, povodom prijedloga za smjenjivanje donosi odluku kojom se utvrdjuje postojanje odgovornosti i smjenjivanje ili odluku kojom se odbija prijedlog za smjenjivanje.
Povodom prijedloga za smjenjivanje organ nadlezan za smjenjivanje moze, i kada nema osnova za donosenje odluke o smjenjivanju, ukazati na nepravilnosti u radu rukovodioca i njegovog zamjenika.
Protiv odluke po prijedlogu za smjenjivanje rukovodioca organa uprave i njegovog zamjenika, kao i odluke o udaljenju od obavljanja funkcije dok se vodi postupak za smjenjivanje, ne mogu se koristiti pravna sredstva.

Clan 69.

Organ nadlezan za smjenjivanje moze, dok traje postupak smjenjivanja, udaljiti od obavljanja ovlastenja i obaveza rukovodioca organa uprave, odnosno njegovog zamjenika.

Clan 70.

Rukovilac organa uprave, odnosno njegov zamjenik, ako smatra da nije u mogucnosti da uspjesno obavlja povjerena ovlastenja i obaveze, odnosno posao i ne moze preuzeti odgovornosti za njihovo vrsenje, ima pravo podnijeti ostavku.
Rukovodilac, odnosno njegov zamjenik, ostaje na duznosti do roka odredjenog zakonom, odnosno statutom. Podnesena ostavka ne iskljucuje vodjenje postupka smjenjivanja iz razloga predvidjenih clanom 65. ovog zakona.

VIII – SLUZBENICI I NAMJESTENICI

Clan 71.

Poslove uprave u organima uprave obavljaju sluzbenici.
Pomocno-tehnicke poslove za potrebe organa uprave obavljaju namjestenici.

Clan 72.

O prijemu sluzbenika i namjestenika u radni odnos u organ uprave, kao i o drugim statusnim pitanjima tih lica, odlucuje rukovodilac organa uprave, u skladu sa zakonom.

Clan 73.

Polozaj, prava, obaveze i odgovornosti, kao i place i druga materijalna primanja sluzbenika i namjestenika u organima uprave uredjuju se zakonom, odnosno propisom gradskog i opcinskog vijeca, u skladu sa zakonom.

IX – SREDSTVA ZA RAD ORGANA UPRAVE

Clan 74.

Sredstva za rad organa uprave utvrdjuje organ zakonodavne vlasti na prijedlog organa izvrsne vlasti, polazeci od potrebe osiguranja vrsenja poslova iz nadleznosti organa uprave i drugih uvjeta za obavljanje poslova iz nadleznosti organa uprave.
Sredstva za rad organa uprave cine: sredstva za place, sredstva za posebne namjene, sredstva za materijalne troskove i sredstva opreme.
Prihodi koje organi uprave ostvare svojom djelatnoscu unose se u budzet Federacije, kantona-zupanije, grada, odnosno opcine, ako zakonom, odnosno propisom gradskog i opcinskog vijeca nije drukcije odredjeno.

Clan 75.

Visina sredstava za materijalne troskove utvrdjuje se prema vrijednosti materijala i usluga potrebnih za obavljanje poslova iz nadleznosti organa uprave.
Sredstva za posebne namjene i sredstva opreme utvrdjuju se u visini kojom se osigurava vrsenje funkcije organa uprave.
Sredstva za posebne namjene sluze za osiguranje odredjenih potreba od znacaja za rad organa uprave i za obavljanje posebnih zadataka organa uprave utvrdjenih zakonom.

Clan 76.

Rasporedjivanje sredstava za materijalne troskove, sredstava za posebne namjene i sredstva opreme vrsi rukovodilac organa uprave, ako zakonom, odnosno propisom gradskog i opcinskog vijeca nije drukcije odredjeno.
Rukovodilac organa uprave odlucuje o koristenju sredstava iz stava 1. ovog clana, u skladu sa zakonom, odnosno propisom gradskog i opcinskog vijeca.

X – OSNOVNE ODREDBE O INSPEKCIJSKOM NADZORU

Clan 77.

Poslove inspekcijskog nadzora vrse, u okviru svoje nadleznosti, organi uprave, u skladu sa ovim i drugim zakonom.

Clan 78.

Poslove inspekcijskog nadzora, u okviru nadleznosti organa uprave, obavljaju inspektori. Kad to potreba sluzbe zahtijeva, rukovodilac organa uprave moze ovlastiti i drugog sluzbenika tog organa uprave koji ima odgovarajucu strucnu spremu da izvrsi odredjene poslove inspekcijskog nadora, odnosno da inspektoru pomaze u obavljanju tog nadzora o cemu se donosi rjesenje.

Clan 79.

Inspektor ima iskaznicu, kojom dokazuje svoje sluzbeno svojstvo, identitet i ovlastenjima predvidjena zakonom.
Federalni ministar pravde propisuje oblik i sadrzaj iskaznice, a iskaznicu inspektoru izdaje rukovodilac organa uprave u cijoj je nadleznosti pojedina inspekcija.

Clan 80.

Postupak inspekcijskog nadzora pokrece i vodi inspektor po sluzbenoj duznosti.
Svako ima pravo podnijeti zahtjev inspektoru da izvrsi odredjeni inspekcijski pregled i da poduzme upravne mjere za koje je ovlasten zakonom.
Po zahtjevu iz stava 2. ovog clana, inspektor je obavezan izvrsiti inspekcijski pregled, saciniti zapisnik i preduzeti odgovarajuce mjere i o tome pismeno obavijestiti podnosioca zahtjeva u roku od 10 dana od dana prijema zahtjeva.

Clan 81.

Svako ciji rad podlijeze inspekcijskom nadzoru duzan je inspektoru omoguciti obavljanje nadzora i davati mu potrebna obavjestenja i podatke od znacaja za obavljanje tog nadzora.

Clan 82.

U obavljanju inspekcijskog nadzora inspektor ima pravo i obavezu da neposredno pregleda poslovne prostorije i druge objekte, proces rada, proizvode i drugu robu, isprave i druge dokumente, kao i da obavlja druge radnje u skladu sa svrhom inspekcijskog nadzora (utvrdjivanje identiteta osoba, saslusavanje, uzimanje uzoraka radi analiza i sl.).

Clan 83.

Ako se inspektoru u obavljanju inspekcijskog nadzora onemogucava vrsenje pregleda ili pruzi fizicki otpor ili ako taj otpor osnovano ocekuje, inspektor moze zatraziti pomoc nadlez ne policije, a policija je obavezna pruziti potrebnu zastitu i omoguciti inspektoru da izvrsi inspekcijski pregled.

Clan 84.

U obavljanju inspekcijskog nadzora inspektor je obavezan postupati tako da se ne ugrozi zakonom i drugim propisom odredjena tajna.

Clan 85.

O svakom inspekcijskom pregledu inspektor je obavezan sastaviti zapisnik i u njemu navesti cinjenicno stanje utvrdjeno inspekcijskim pregledom.
Zapisnik o inspekcijskom pregledu dostavlja se odgovornoj osobi kod koje je obavljen inspekcijski pregled.

Clan 86.

Kada u obavljanju inspekcijskog pregleda utvrdi da je povrijedjen zakon ili drugi propis cije izvrsenje nadzire, inspektor ima ovlastenja i obavezu da nalozi slijedece mjere:
1) narediti da se utvrdjeni nedostaci i nepravilnosti otklone u odredjenom roku;
2) narediti poduzimanje odgovarajucih upravnih radnji koje je preduzece i drugo pravno lice, institucija koja ima javna ovlastenja, odnosno organ uprave obavezan da poduzme,
3) zabraniti poduzimanje radnji koje smatra da su u suprotnosti sa zakonom ili drugim propisom nad cijim sprovodjenjem vrsi nadzor,
4) izreci i naplatiti novcanu kaznu na licu mjesta, ako je za to zakonom ovlasten,
5) poduzeti druge upravne mjere i radnje za koje je posebnim zakonom ovlasten.

Clan 87.

Ako inspektor utvrdi da je povredom zakona ili drugog propisa ucinjena povreda radne duznosti, prekrsaj, privredni prijestup ili krivicno djelo, duzan je, bez odlaganja, da podnese zahtjev za utvrdjivanje odgovornosti zbog povrede radne duznosti ili ucinjenog prekrsaja odnosno prijavu zbog ucinjenog privrednog prijestupa ili krivicnog djela.

Clan 88.

O poduzimanju upravnih mjera iz tac. 1, 2. i 3. clana 86. ovog zakona, inspektor obavezno donosi rjesenje.
Osnov za donosenje rjesenja predstavlja cinjenicno stanje navedeno u zapisniku iz odredbe stava 1. clana 85. ovog zakona.
Na rjesenje iz stava 1. ovog clana ovlastena osoba ima pravo izjaviti zalbu nadleznom organu u roku od osam dana od dana prijema rjesenja.
Rjesenje po zalbi mora se donijeti najkasnije u roku od 15 dana od dana prijema zalbe.
Protiv rjesenja donosenog po zalbi iz stava 2. ovog clana, moze se pokrenuti upravni spor kod nadleznog suda.

Clan 89.

Inspektor vodi evidenciju o svim izvrsenim inspekcijskim pregledima i poduzetim upravnim mjerama iz clana 86. ovog zakona.
Federalni ministar pravde propisuje sadrzaj i nacin vodjenja evidencije iz stava 1. ovog clana.

Clan 90.

Inspektor moze privremeno oduzeti dokumente i predmete koji u prekrsajnom ili sudskom postupku mogu posluziti kao dokaz.
O privremenom oduzimanju dokumenata i predmeta iz stava 1. ovog clana, inspektor je duzan izdati potvrdu.

Clan 91.

Inspektor je obavezan pratiti provodjenje upravnih mjera nalozenih rjesenjem iz clana 88. ovog zakona i u granicama svojih ovlastenjima osigurati njihovo provodjenje, ako se ne provedu na nacin i u roku kako je rjesenjem odredjeno.
Ako inspektor ne moze osigurati provodjenje upravnih mjera u smislu stava 1. ovog clana, obavijestit ce o tome bez odlaganja rukovodioca organa uprave koje je obavezan preduzeti mjere radi osiguranja provedbe nalozenih mjera.

Clan 92.

Inspektor moze poduzimati i odgovarajuce preventivne aktivnosti u cilju sprecavanja nastupanja stetnih posljedica zbog nedostatka i nepravilnosti u provedbi zakona i drugih propisa cije izvrsenje nadzire, kao sto su: upozorenje fizickih i pravnih lica na obaveze iz propisa, ukazivanje na stetne posljedice, predlaganje mjera za otklanjanje njihovih uzroka i sl.
Preduzece (drustvo), ustanova i drugo pravno lice i institucije koje imaju javna ovlastenja, odnosno organ uprave kod kojih je izvrsen inspekcijski pregled, obavezni su postupati po rjesenju inspektora iz clana 88. ovog zakona.

Clan 93.

Poslove upravne inspekcije nad izvrsenjem zakona iz oblasti uprave vrse organi uprave nadlezni za poslove uprave, u skladu sa ovim i drugim zakonima.

XI – PRIMJENJIVANJE ODREDABA DIJELA PRVOG OVOG ZAKONA NA KANTONALNE-ZUPANIJSKE ORGANE UPRAVE, GRADSKE I OPCINSKE SLUZBE ZA UPRAVU, UPRAVNE USTANOVE I DRUGE ORGANE I ODREDJENE SLUZBE

Clan 94.

Odredbe cl. 1. do 93. ovog zakona primjenjuju se na kantonalne-z upanijske, opcinske i gradske organe uprave, te upravne ustanove, ako kantonalnim-zupanijskim zakonom nije drukcije odredjeno.
Odredbe cl. 1. do 93. ovog zakona primjenjivat ce se u opcinama grada Mostara i u gradu Mostaru, ako drukcije ne odluci upravitelj Evropske unije, dok su te opcine i grad pod upravom Evropske unije.
Odredbe dijela prvog ovog zakona o osnovama organizacije organa uprave, ovlastenjima, obavezama i odgovornostima rukovodilaca organa uprave, sluzbenicima i namjestenicima i sredstvima za rad organa uprave, shodno se primjenjuju i na strucne i druge sluzbe organa zakonodavne vlasti i sluzbe organa izvrsne vlasti, te na sudove, tuzilastva, pravobraniteljstva i druge organe i institucije u kantonu-zupaniji, gradu i opcini, ako kantonalnim-z upanijskim zakonom nije drukcije odredjeno.

Dio drugi

FEDERALNI ORGANI UPRAVE I FEDERALNE USTANOVE

I – ZAJEDNICKE ODREDBE

Clan 95.

Poslove uprave iz nadleznosti Federacije obavljaju federalni organi uprave i federalne ustanove, u okviru nadleznosti utvrdj enih Ustavom i federalnim zakonom.
Odredjene poslove uprave iz nadleznosti Federacije obavljaju, na osnovu federalnog zakona, i drugi federalni organi.

Clan 96.

Federalni organi uprave i federalne ustanove obavjestavaju javnost o svom radu davanjem informacija stampi i drugim sredstvima informisanja, izdavanjem sluzbenih publikacija, odrzavanjem konferencija rukovodilaca federalnih organa uprave i federalnih ustanova sa predstavnicima stampe i drugih sredstava javnog informisanja i osiguranjem drugih uvjeta za upoznavanje javnosti sa radom federalnih organa uprave i federalnih ustanova.

Clan 97.

Federalni organi uprave i federalne ustanove obavezni su, na zahtjev stampe i drugih sredstava javnog informiranja, preduzeca (drustva), ustanova i drugih pravnih lica pruzati obavjestenja i davati podatke o pojedinim pitanjima iz svoje nadleznosti koja su od neposrednog interesa za rad sredstava javnog informisanja, preduzeca (drustva), ustanova i drugih pravnih lica.
Podatke i obavjestenja o radu federalnog organa uprave, odnosno federalne ustanove daje rukovodilac organa odnosno ustanove ili sluzbenik u federalnom organu, odnosno ustanovi koga ovlasti rukovodilac.
Federalni organi uprave i federalne ustanove uskratit ce davanje podataka ako podaci predstavljaju drzavnu, vojnu, sluzbenu ili poslovnu tajnu.

Clan 98.

Federalnim zakonom mogu se, kada je to nuzno, pojedina pitanja organizacije uprave Federacije i drukcije urediti za odredjeno upravno podrucje, ali prema s nacelima utvrdjenim ovim zakonom.

Clan 99.

Sjediste federalnih organa uprave i federalnih ustanova je u Sarajevu i Mostaru, u skladu sa federalnim zakonom. Federalni organi uprave i federalne ustanove mogu imati, ako je to potrebno, svoje organizacione jedinice u mjestima izvan sjedista federalnog organa uprave ili ustanove, kao i izvan teritorije Federacije, sto se uredjuje pravilnikom o unutarnjoj organizaciji tih organa.
Propisom Vlade Federacije Bosne i Hercegovine ( u daljem tekstu: Vlada Federacije) blize se uredjuje nacin organiziranja, osiguravanja uvjeta za rad i druga pitanja od znacaja za rad organizacionih jedinica iz stava 2. ovog clana.

II – ODNOS ORGANA IZVRSNE VLASTI FEDERACIJE I FEDERALNIH ORGANA UPRAVE I FEDERALNIH USTANOVA

1. Odnosi Vlade Federacije i federalnih organa uprave i federalnih ustanova prema predsjedniku i potpredsjedniku Federacije

Clan 100.

Radi ostvarivanja funkcija izvrsne vlasti iz nadleznosti predsjednika i potpredsjednika Federacije, Vlada Federacije i federalni organi uprave i federalne ustanove dostavljaju predsjedniku i potpredsjedniku Federacije informacije i obavjestenja o pitanjima iz svoje nadleznosti i podatke, spise i drugu dokumentaciju koja je potrebna za izvrsavanje nadleznosti predsjednika i potpredsjednika Federacije, kao i izvjestaje o svom radu i o stanju u oblastima iz njihove nadleznosti, na vlastitu inicijativu ili njihovo trazenje.
Vlada Federacije, federalni organi uprave i federalne ustanove obavezni su postupati po zahtjevima i nalozima predsjednika i potpredsjednika Federacije u pitanjima koja su od znacaja za ostvarivanje poslova iz ustavne nadleznosti predsjednika i potpredsjednika Federacije.

2. Odnos federalnih organa uprave i federalnih ustanova prema premijeru i Vladi Federacije

Clan 101.

U cilju osiguranja provodjenja federalne politike i izvrsavanja federalnih zakona, Vlada Federacije, odnosno premijer u vezi s tim utvrdjuje zadatke federalnim organima uprave i federalnim ustanovama, izdaje zadatke u vezi sa predlaganjem i davanjem preporuka u pogledu propisa iz okvira nadleznosti federalnih organa uprave i federalnih ustanova, nalaze i povjerava federalnim organima uprave izdavanje uputstava, institucija, naredbi i donosenje propisa radi osiguranja izvrsavanja zakona iz nadleznosti federalnih organa uprave i nalaze i povjerava izvrsavanje drugih zadataka federalnim organima uprave i federalnim ustanovama.

Clan 102.

Federalni organi uprave i federalne ustanove obavezni su da u izvrsavanju poslova iz svoje nadleznosti izvrsavaju i poslove koje im, u skladu sa Ustavom Federacije, povjeri Vlada Federacije.

Clan 103.

Federalni organi uprave i federalne ustanove obavezni su Vladi Federacije, odnosno premijeru dostavljati izvjestaje o svom radu i o stanju u oblastima iz njihove nadleznosti, kao i podatke, spise i drugu dokumenatciju koja je potrebna za rad Vlade Federacije.

Clan 104.

Federalni organi uprave i federalne ustanove mogu od Vlade Federacije, odnosno premijera traziti upute i smjernice o odredjenim pitanjima provodjenja federalne politike i izvrsavanja federalnih zakona i drugih propisa.

Clan 105.

Federalni organi uprave i federalne ustanove mogu Vladi Federacije, odnosno premijeru predlagati razmatranje odredjenih pitanja iz svoje nadleznosti i davati joj prijedloge za poduzimanje potrebnih mjera.

Clan 106.

Vlada federacije, odnosno premijer ukinut ce propis i opci akt koji je donio rukovodilac federalnog organa uprave i federalne ustanove, ako se utvrdi da taj propis, odnosno opci akt nije u skladu sa Ustavom Federacije i federalnim zakonom, odnosno propisom Vlade Federacije.

III – OSNIVANJE I RUKOVODJENJE FEDERALNIM ORGANIMA UPRAVE I FEDERALNIM USTANOVAMA

1. Osnivanje federalnih organa uprave i federalnih ustanova

Clan 107.

Federalni organi uprave i federalne ustanove osnivaju se i njihove nadleznosti utvrdjuju federalnim zakonom, u skladu sa ovim zakonom.

Clan 108.

Federalni organi uprave jesu: federalna ministarstva i federalne uprave.
Federalne uprave mogu se osnivati kao samostalne federalne uprave i kao federalne uprave u sastavu federalnog ministarstva.

Clan 109.

Federalno ministarstvo osniva se za obavljanje upravnih i strucnih poslova iz nadleznosti Federacije u oblastima u kojima federalni organi uprave, u cjelini ili u vecem obimu, neposredno provode politiku iz izvrsavaju ili osiguravaju izvrsavanje federalnih zakona i drugih federalnih propisa i odgovaraju za njihovo izvrsavanje.

Clan 110.

Federalna uprava osniva se za obavljanje odredjenih upravnih i strucnih poslova cija priroda i nacin izvrsavanja zahtijeva posebnu organiziranost i samostalnost u radu.

Clan 111.

Federalne ustanove jesu: federalni zavodi i federalne direkcije.
Federalnim zakonom kojim se utvrdjuje organizacija i nadleznost federalnih organa uprave i federalnih ustanova mogu se osnovati i druge vrste federalnih ustanova.
Federalne ustanove mogu se osnovati kao samostalne federalne ustanove i kao federalne ustanove u sastavu federalnog ministarstva.
Federalne ustanove imaju svojstvo pravnog lica, ako federalnim zakonom nije drukcije odredjeno.

Clan 112.

Federalni zavod osniva se za vrsenje odredjenih strucnih i drugih poslova koji pretezno zahtijevaju primjenu strucnih i naucnih metoda rada i s njima povezanih upravnih poslova cija priroda i nacin izvrsavanja zahtijeva posebno organiziranje i samostalnost u radu.

Clan 113.

Federalna direkcija osniva se za vrsenje odredjenih strucnih poslova pretezno privrednog karaktera i s njima povezanih upravnih poslova cija priroda i nacin izvrsavanja zahtijevaju posebno organiziranje i samostalnost u radu.

Clan 114.

Federalne uprave i federalne ustanove mogu se osnivati u sastavu federalnog ministarstva ako je to potrebno zbog medjusobne povezanosti poslova iz nadleznosti federalnog ministarstva i federalne uprave, odnosno federalne ustanove i kad je, pored odredjenog stepena samostalnosti u vrsenju poslova iz nadleznosti uprave, odnosno ustanove, potrebno osigurati usmjeravanje i nadzor u obavljanju poslova tih uprava, odnosno ustanova od strane federalnog ministarstva.

Clan 115.

U poslovima iz nadleznosti federalne uprave, odnosno federalne ustanove koja se nalazi u sastavu federalnog ministarstva, federalni ministar donosi propise i opce akte za izvrsavanje federalnih zakona i vrsi nadzor nad radom te uprave, odnosno ustanove, a ostale poslove iz svoje nadleznosti uprava, odnosno ustanova vrsi samostalno.
U vrsenju nadzora iz stava 1. ovog clana, federalni ministar ima ovlastenja:
1) rjesavati u upravnom postupku o pravnim sredstvima protiv upravnih akata uprave, odnosno ustanove u sastavu federalnog ministarstva, ako federalnim zakonom nije odredjeno da o tome rjesava drugi organ;
2) davati saglasnost na akte uprave, odnosno ustanove u sastavu, donesene izvan upravnog postupka, kada je to federalnim zakonom odredjeno;
3) traziti izvjestaje i obavjestenja o radu uprave, odnosno ustanove u sastavu u vezi sa izvrsavanjem poslova iz njihove nadleznosti;
4) odrediti izvrsenje pojedinih zadataka iz nadleznosti uprave, odnosno ustanove u sastavu i rokove za njihovo izvrsenje. Federalne uprave i federalne ustanove iz stava 1. ovog clana, u izvrsavanju poslova iz svoje nadleznosti, ostvaruju saradnju sa drugim organima, preduzecima (drustvima) i drugim pravnim licima, a odnose prema Vladi Federacije, predsjedniku i potpredsjedniku Federacije i Parlamentu Federacije ostvaruje preko ministra koji rukovodi ministarstvom u cijem se sastavu nalaze.

Clan 116.

Unutarnja organizacija federalnih organa uprave i federalnih ustanova utvrdjuje se pravilnikom.
Pravilnik o unutarnjoj organizaciji donosi rukovodilac federalnog organa uprave, odnosno federalne ustanove, uz saglasnost Vlade Federacije.
Unutarnja organizacija federalne uprave i federalne ustanove u sastavu federalnog ministarstva utvrdjuje se, kao poseban dio, pravilnikom o unutarnjoj organizaciji federalnog ministarstva u cijem se sastavu nalaze.

Clan 117.

Vlada Federacije osniva strucne, tehnicke i druge zajednicke ili samostalne sluzbe za obavljanje odredjenih poslova za svoje potrebe i potrebe federalnih organa uprave i federalnih ustanova i utvrdjuje njihov djelokrug.
Aktom o osnivanju sluzbe iz stava 1. ovog clana, moze se, ako to priroda poslova zahtijeva, odrediti da sluzba ima svojstvo pravnog lica.
Vlada Federacije moze osnivati odredjene sluzbe i druga tijela za suradnju s medjunarodnim organizacijama, u skladu sa obavezama preuzetim medjunarodnim ugovorima, i odrediti njihov djelokrug, ovlastenjima i odgovornosti.

2. Rukovodjenje, imenovanje i odgovornost rukovodilaca federalnih organa uprave i federalnih ustanova

a) Rukovodjenje federalnim organima uprave i federalnim ustanovama

Clan 118.

Federalnim ministarstvom rukovodi federalni ministar.
Federalni ministar rukovodi, koordinira i nadzire aktivnosti federalnog ministarstva, provodi federalnu politiku i izvrsava federalne zakone i druge federalne propise iz okvira nadleznosti svog ministarstva i izvrsava zadatke koje mu odredi premijer i obavlja druge poslove utvrdjene Ustavom i federalnim zakonom.
Federalni ministar pomaze premijeru u provodjenju politike i izvrsavanju federalnih zakona i drugih federalnih propisa.

Clan 119.

Federalnog ministra imenuje predsjednik Federacije, uz saglasnost potpredsjednika Federacije, nakon konsultacije sa premijerom ili sa kandidatom za tu funkciju, s tim da imenovanje ministra zahtijeva potvrdu vecine glasova zastupnika u Predstavnickom domu Parlamenta Federacije. Federalnog ministra smjenjuje predsjednik Federacije na prijedlog premijera.

Clan 120.

Federalni ministar ima zamjenika.
Zamjenik federalnog ministra pomaze federalnom ministru u provodjenju federalne politike i izvrsavanje federalnih zakona i drugih federalnih propisa i u obavljanju ostalih funkcija federalnog ministra utvrdjenih Ustavom i federalnim zakonom.
Zamjenik federalnog ministra zamjenjuje federalnog ministra ukoliko ovaj nije u mogucnosti obavljati svoja ovlastenja i obaveze ili ako je mjesto federalnog ministra upraznjeno, dok novi federalni ministar ne preuzme duznost.

Clan 121.

Zamjenik federalnog ministra imenuje se i smjenjuje na nacin predvidjen za imenovanje i smjenjivanje federalnog ministra.
Zamjenik federalnog ministra i federalni ministar ne mogu biti iz istog konstitutivnog naroda.

Clan 122.

Radom samostalne federalne uprave i federalne ustanove rukovodi direktor.
Direktor iz stava 1. ovog clana, pored poslova odredjenih federalnim zakonom, pomaze premijeru u provodjenju federalne politike i izvrsavanju federalnih zakona i drugih propisa i izvrs ava zadatke koje mu odredi premijer.

Clan 123.

Direktor samostalne federalne uprave i federalne ustanove ima zamjenika.
Direktora i zamjenika direktora samostalne federalne uprave i federalne ustanove imenuje Vlada Federacije, na usaglasen prijedlog premijera i zamjenika premijera, ako federalnim zakonom nije drukcije odredjeno.
Direktor i zamjenik direktora ne mogu biti iz istog konstitutivnog naroda.
Radom federalne uprave i federalne ustanove u sastavu federalnog ministarstva rukovodi direktor.
Direktora iz stava 4. ovog clana postavlja i smjenjuje Vlada Federacije, na prijedlog federalnog ministra u cijem se sastavu nalaze te uprave i ustanove.

Clan 124.

U slucaju da direktor samostalne federalne uprave i federalne ustanove nije u mogucnosti obavljati svoja ovlastenja i obaveze ili ako je mjesto direktora upraznjeno, zamjenuje ga zamjenik direktora.
U slucajevima iz stava 1. ovog clana, direktor federalne uprave i federalne ustanove u sastavu federalnog ministarstva zamjenjuje rukovodeci sluzbenik koga odredi federalni ministar.

b) Odgovornost federalnog ministra i njegovog zamjenika i direktora federalne uprave i federalne ustanove

Clan 125.

Federalni ministar za svoj rad odgovara predsjedniku Federacije i premijeru.
Zamjenik ministra za svoj rad odgovara predsjedniku Federacije i premijeru.

Clan 126.

Direktor i zamjenik direktora samostalne federalne uprave i federalne ustanove za svoj rad odgovaraju Vladi Federacije i premijeru i zamjeniku premijera.
Direktor federalne ustanove i federalne uprave koje se nalaze u sastavu federalnog ministarstva za svoj rad odgovara Vladi Federacije i federalnim ministru u cijem se sastavu nalazi ta uprava i ustanova.

Clan 127.

Federalni ministar i zamjenik federalnog ministra mogu podnijeti ostavku. Federalni ministar i zamjenik federalnog ministra ostavku podnose predsjedniku Federacije.
Direktor i zamjenim direktora samostalne federalne uprave i federalne ustanove, kao i direktor federalne uprave i federalne ustanove u sastavu federalnog ministarstva, ostavku podnose Vladi Federacije.
Rukovodiocima, odnosno direktorima iz st. 1. i 3. ovog clana u slucaju podnosenja ostavke funkcija prestaje danom njenog podnosenja.

Clan 128.

Federalni ministar, zamjenik federalnog ministra, direktor i zamjenik direktora samostalne federalne uprave i federalne ustanove, kao i direktor federalne uprave i ustanove u sastavu federalnog ministarstva, ostvaruju svoja prava i obaveze iz radnog odnosa shodno propisima koji se primjenjuju na sluzbenike federalnih organa uprave, ako federalnim zakonom nije drukcije odredjeno.
Place federalnog ministra, zamjenika federalnog ministra, direktora i zamjenika direktora samostalne federalne uprave i federalne ustanove, kao i direktora federalne uprave i ustanove u sastavu federalnog ministarstva, uredjuju se federalnim zakonom.

c) Rukovodeci sluzbenici u federalnim organima uprave i federalnim ustanovama

Clan 129.

U rukovodjenju pojedinim podrucjima rada federalnom ministru pomazu rukovodeci sluzbenici.
U federalnom ministarstvu mogu se postavljati: sekretar ministarstva, pomocnici federalnog ministra, glavni federalni inspektor i savjetnici federalnog ministra.
U samostalnoj federalnoj upravi i federalnoj ustanovi mogu se postavljati pomocnici direktora, a u federalnoj upravi i ustanovi u sastavu federalnog ministarstva, savjetnici direktora.

Clan 130.

Sekretar ministarstva neposredno rukovodi i organizira opce, protokolarne i druge poslove od znacaja za ostvarivanje funkcije ministra i u tom pogledu koordinira vrsenje opcih i drugih poslova kojima se osiguravaju odgovarajuci uvjeti za rad organizacionih jedinica ministarstva i vrsi druge poslove koje mu odredi ministar.
Pomocnik federalnog ministra rukovodi odredjenim podruc jem rada ili odredjenom organizacionom jedinicom i vrsi druge poslove iz odredjene oblasti koje mu odredi federalni ministar, odnosno direktor.
Glavni federalni inspektor neposredno organizira i rukovodi radom federalnih inspektora u odredjenoj oblasti inspekcijskog nadzora.
Savjetnik federalnog ministra vrsi slozenije poslove iz odredjene oblasti koji zahtijevaju posebnu strucnost i samostalnost u radu.

Clan 131.

Rukovodece sluzbenike iz st. 1, 2. i 3. clana 130. ovog zakona, bez natjecaja, postavlja i smjenjuje Vlada Federacije, na prijedlog federalnog ministra.
Pomocnika direktora samostalne federalne uprave i federalne ustanove, bez natjecaja, postavlja i smjenjuje direktor federalne uprave, odnosno federalne ustanove, uz saglasnost zamjenika direktora.
Savjetnike ministra i savjetnike direktora iz stava 3. clana 129. ovog zakona, bez natjecaja, postavlja i smjenjuje federalni ministar, uz saglasnost zamjenika federalnog ministra.

Clan 132.

Rukovodeci sluzbenici za svoj rad odgovaraju federalnom ministru, odnosno direktoru samostalne federalne uprave ili federalne ustanove.

Clan 133.

Pravilnikom o unutarnjoj organizaciji federalnog ministarstva, odnosno federalne uprave i federalne ustanove utvrdjuju se radna mjesta rukovodecih sluzbenika, poslovi koje rukovodeci sluzbenici obavljaju i njihova ovlastenja u vrsenju sluzbe.
Rukovodeci sluzbenici ostvaruju svoja prava, obaveze i odgovornosti iz radnog odnosa shodno propisima koji se primjenjuju na sluzbenike federalnih organa uprave, ako federalnim zakonom nije drukcije odredjeno.

IV – PROPISI I DRUGI AKTI FEDERALNIH ORGANA UPRAVE I FEDERALNIH USTANOVA

Clan 134.

Federalni organi uprave i federalne ustanove donose provedbene propise iz svoje nadleznosti u cilju omogucavanja izvrs avanja federalnih zakona i drugih federalnih propisa i izdaju uputstva, instrukcije i naredbe, te donose pojedinacne akte.
Federalni organi uprave i federalne ustanove mogu donostiti provedbene propise odnosno opce akte samo kad su za to izricito ovlasteni federalnim zakonom ili po zahtjevu premijera, ako se temelji na federalnom zakonu i u granicama datog ovlastenja.
Provedbeni propisi i opci akti iz cl. 135. i 136. ovog zakona, objavljuju se u “Sluzbenim novinama Federacije BiH”.

Clan 135.

Provedbeni propis je pravilnik.
Pravilnikom se razradjuju pojedine odredbe federalnih zakona ili propisa Vlade Federacije radi osiguranja odgovarajuce primjene tih zakona i propisa.

Clan 136.

Opci akti, u skladu sa ovim zakonom, su: uputstva, instrukcije i naredbe ( u daljem tekstu: opci akti).
Uputstvom se propisuje nacin rada u obavljanju odredjenih poslova uprave iz nadleznosti federalnog organa uprave, odnosno federalne ustanove.
Instrukcijom se utvrdjuju blize pravila i uputstva za rad na provodjenju i primjeni odredjenih federalnih zakona i drugih federalnih propisa.
Naredbom se naredjuje ili zabranjuje postupanje u odredjenoj situaciji koja ima opci znacaj.

Clan 137.

U odlucivanju u upravnom postupku, kao i u drugim slucajevima predvidjenim federalnim zakonom, rukovodioci federalnog organa uprave i federalne ustanove donose rjesenja i druge pojedinacne akte.

Clan 138.

Provedbene propise, opce akte i pojedinacne akte federalnog organa uprave, odnosno federalne ustanove donose rukovodioci tih organa i ustanova.
Rukovodioci iz stava 1. ovog clana mogu ovlastiti svoje zamjenike, rukovodece sluzbenike ili pojedine sluzbenike da donose pojedinacne akte, o cemu se donosi posebno rjesenje.

V – ODNOSI FEDERALNIH ORGANA UPRAVE I FEDERALNIH USTANOVA PREMA KANTONALNIM-ZUPANIJSKIM ORGANIMA UPRAVE I KANTONALNIM-ZUPANIJSKIM USTANOVAMA

Clan 139.

Odnosi izmedju federalnih organa uprave i federalnih ustanova i kantonalnih-zupanijskih organa uprave i kantonalnih-zupanijskih ustanova, odnosno sa gradskim i opcinskim sluzbama za upravu u poslovima izvrsavanja federalne politike i federalnih zakona i drugih federalnih propisa iz iskljucive nadleznosti Federacije, kad je izvrsavanje te politike i tih propisa povjereno kantonalnim-zupanijskim organima uprave i kantonalnim-zupanijskim ustanovama, odnosno gradskim i opcinskim sluzbama za upravu, kao i u poslovima izvrsavanja federalne politike i federalnih zakona i drugih federalnih propisa iz zajednic ke nadleznosti Federacije i kantona-zupanije, zasnivaju se na ovlastenjima i obavezama utvrdjenim federalnim zakonom i drugim federalnim propisima, u skladu sa Ustavom, na uzajamnoj suradnji, medjusobnom obavjestavanju, dogovaranju, razmjeni iskustava i strucnoj pomoci.

Clan 140.

U cilju osiguranja izvrsavanja federalne politike i federalnih zakona i drugih propisa iz okvira nadleznosti iz clana 139. ovog zakona i medjunarodnih ugovora koje su zakljucile Federacija i Bosna i Hercegovina, federalni organi uprave i federalne ustanove staraju se o izvrsavanju te politike i tih propisa i ugovora i mogu, u okviru svoje nadleznosti, traziti od odgovarajucih kantonalni-zupanijskih organa, gradonacelnika i opcinskih nacelnika, podatke i obavjestenja o izvrsavanju te politike i tih propisa i medjunarodnih ugovora, kao i stanju u odgovarajucoj oblasti.
Kantonalni-zupanijski organi uprave, kantonalne-zupanijske ustanove, gradonacelnik i opcinski nacelnici obavezni su, u skladu sa federalnim zakonom, izvjestavati federalne organe uprave i federalne ustanove o izvrsavanju federalne politike i federalnih zakona i drugih federalnih propisa i medjunarodnih ugovora iz stava 1. ovog clana i na njihovo trazenje dostavljati im potrebne podatke, spise i obavjestenja.

Clan 141.

Federalni organi uprave i federalne ustanove mogu, ako su za to ovlasteni federalnim zakonom izdavati kantonalnim-z upanijskim organima uprave, kantonalnim-zupanijskim ustanovama i gradskim i opcinskim sluzbama za upravu instrukcije za izvrsavanje politike, propisa i ugovora iz clana 139. ovog zakona.
Ako ocijeni da instrukcija iz stava 1. ovog clana, nije saglasna sa utvrdjenom federalnom politikom ili federalnim zakonom ili drugim federalnim propisom, nadlezni kantonalni-zupanijski organ uprave, odnosno gradonacelnik i opcinski nacelnik mogu podnijeti prigovor Vladi Federacije.
Prigovor se podnosi preko federalnog organa uprave, odnosno federalne ustanove, koji je izdao instrukciju, s tim da prigovor ne zadrzava izvrsenje instrukcije.

Clan 142.

Federalni organ uprave, odnosno federalna ustanova, obavezan je da, u skladu sa ovlastenjima utvrdjenim federalnim zakonom, neposredno izvrsava propise i medjunarodne ugovore iz clana 139. ovog zakona, ako kantonalni-zupanijski organ uprave ili ustanova, odnosno gradonacelnik ili opcinski nacelnik i pored upozorenja federalnog organa uprave, odnosno federalne ustanove, ne izvrsava politiku, propise ili ugovore i ako bi odlaganje tog izvrsenja moglo izazvati teze stetne posljedice.
U slucaju iz stava 1. ovog clana, federalni organ uprave, odnosno federalna ustanova obavijestit ce o tome Vladu Federacije, koja ce o tome obavijestiti vladu kantona-zupanije, odnosno gradsko ili opcinsko vijece, radi dogovornog otklanjanja uzroka zbog kojih je bilo potrebno da federalni organ uprave, odnosno federalna ustanova neposredno izvrsava federalnu politiku, federalne propise ili ugovore.

Clan 143.

Troskovi u vezi sa neposrednim izvrsavajem politike, propisa i ugovora iz clana 139. ovog zakona padaju na teret kantona-z upanije, odnosno grada i opcine ciji organ uprave, odnosno sluzba za upravu nije izvrsavao tu politiku, propise ili ugovore.
Vlada kantona-zupanije, odnosno gradonacelnik i opcinski nacelnik mogu podnijeti prigovor Vladi Federacije na visinu troskova iz stava 1. ovog clana, cija je odluka konacna.

VI – INSPEKCIJSKI NADZOR

1. Zajednicke odredbe o inspekcijskom nadzoru

Clan 144.

Poslove inspekcijskog nadzora nad sprovodjenjem federalnih zakona i drugih federalnih propisa vrse federalni organi uprave, u skladu sa odredbama ovog zakona i drugim federalnim zakonima o inspekcijskom nadzoru.

Clan 145.

Poslove inspekcijskog nadzora iz nadleznosti federalnog organa uprave, vrse federalni inspektori.
Federalni inspektor moze biti osoba koja ima zavrsenu odgovarajucu visoku skolsku spremu, polozen strucni ispit i radno iskustvo od najmanje tri godine nakon polozenog strucnog ispita.

Clan 146.

O poduzimanju upravnih mjera kojima se naredjuje otklanjanje utvrdjenih nedostataka i nepravilnosti i poduzimanje drugih upravnih mjera i radnji za koje je ovim i drugim federalnim zakonom ovlasten, federalni inspektor donosi rjesenje.
Na rjesenje iz stava 1. ovog clana, ovlasteno lice kod koga je izvrsen inspekcijski pregled ima pravo izjaviti zalbu u roku od osam dana od dana prijema rjesenja.
Zalba iz stava 2. ovog clana izjavljuje se federalnom ministru ciji je inspektor donio rjesenje.
Rjesenje po zalbi mora se donijeti najkasnije u roku od 15 dana od dana prijema zalbe.
Na rjesenje donijeto po zalbi moze se pokrenuti upravni spor kod Vrhovnog suda Federacije Bosne i Hercegovine.

Clan 147.

U vrsenju inspekcijskog nadzora federalni inspektori ostvaruju saradnju sa nadleznim kantonalnim-zupanijskim, odnosno gradskim i opcinskim inspektorima u pitanjima koja su od zajednickog interesa za vrsenje inspekcijskog nadzora i pruzaju im strucnu pomoc.

2. Upravna inspekcija

Clan 148.

Poslove upravne inspekcije nad izvrsavanjem ovog zakona i federalnih zakona koji se odnose na sluzbenike i namjestenike organa uprave, upravni postupak i posebne upraven postupke, kao i kancelarijsko poslovanje u organima uprave, vrsi Federalno ministarstvo pravde ( u daljem tekstu: Ministarstvo pravde).

Clan 149.

Poslove upravne inspekcije iz clana 148. ovog zakona neposredno vrse federalni upravni inspektori.
Za federalnog upravnog inspektora moze se postaviti diplomirani pravnik koji ima polozen strucni ispit za sluzbenike federalnih organa uprave i najmanje tri godine radnog iskustva na najslozenijim upravnim poslovima poslije polozenog strucnog ispita.

Clan 150.

Federalni upravni inspektor u vrsenju inspekcijskog nadzora nad izvrsavanjem federalnih zakona i drugih propisa iz clana 148. ovog zakona vrsi nadzor narocito u pogledu:
1) ostvarivanja prava i pravnih interesa i izvrsavanja obaveza gradjana, poduzeca (drustva), ustanova i drugih pravnih lica u upravnom postupku;
2) primjene propisa koji se odnose na organizaciju i nacin rada federalnih organa uprave i federalnih ustanova;
3) radnih odnosa u federalnim organima uprave i ustanovama i ispunjavanje uvjeta sluzbenih osoba koje rade na poslovima upravnog rjesavanja u institucijama koje imaju javna ovlastenja;
4) rjesavanja upravnih stvari u propisanim rokovima;
5) pravilnosti primjene propisa o upravnom postupku;
6) nacinu prikupljanja dokaza u upravnom postupku, a posebno dokaza koji se pribavljaju po sluzbenoj duznosti;
7) provodjenja administrativnog izvrsenja;
8) pruzanja pravne pomoci gradjanima, preduzecima (drustvima) i drugim pravnim licima u upravnim postupcima;
9) vodjenje evidencije o upravnim predmetima;
10) primjene propisa o kancelarijskom poslovanju.
Inspekcijski nadzor u vezi sa pitanjima iz tac. 1), 4), 5), 6), 7) i 9) stava 1. ovog clana, vrsi se i u kantonalnim-zupanijskim organima uprave, odnosno sluzbama za upravu grada i opcine, kao i institucijama koje imaju javna ovlastenja, kada te institucije, organi u sluzbe rjesavaju o pravima i pravnim interesima gradjana, preduzeca (drustava), ustanova i drugih pravnih lica u upravnom postupku, na osnovu federalnih zakona i drugih federalnih propisa.

Clan 151.

Ako federalni upravni inspektor utvrdi da utvrdjene nepravilnosti i nedostaci u radu proizilaze iz razloga strucne nesposobnosti sluzbenika za obavljanje poslova na koje je rasporedjen, predlozit ce rukovodiocu organa uprave ili ustanove da tog sluzbenika rasporedi na druge poslove.

Clan 152.

U vrsenju inspekcijskog nadzora federalni upravni inspektor sastavlja zapisnik o izvrsenom inspekcijskom pregledu, koji narocito sadrzi: utvrdjeno cinjenicno stanje i nepravilnosti i nedostatke u radu.
Primjerak zapisnika federalni upravni inspektor dostavlja rukovodiocu organa uprave ili ustanove, a po potrebi i Vladi Federacije, odnosno vladi kantona-zupanije i gradonacelniku, odnosno opcinskom nacelniku, u slucajevima iz stava 2. clana 150. ovog zakona.

Clan 153.

Ako federalni upravni inspektor u vrsenju inspekcijskog nadzora utvrdi da je povrijedjen federalni zakon ili drugi federalni propis, duzan je donijeti rjesenje i njime naloziti mjere iz clana 86. ovog zakona.

Clan 154.

Protiv rjesenja iz clana 153. ovog zakona rukovodilac organa uprave, odnosno gradonacelnik i opcinski nacelnik, kao i institucija koja ima javna ovlastenja, mogu u roku od osam dana od dana prijema rjesenja izjaviti zalbu federalnom ministru pravde.
Zalba na rjesenje iz stava 1. ovog clana, odlaze izvrsenje rjesenja.
Protiv rjesenja federalnog ministra pravde donesenog po zalbi moze se pokrenuti upravni spor kod Vrhovnog suda Federacije.

Clan 155.

Ako federalni upravni inspektor utvrdi da se povredama federalnih zakona i drugih federalnih propis gradjanima, preduzec ima (drustvima) i drugim pravnim licima onemogucava ostvarivanje njihovih prava i pravnih interesa u propisanim rokovima, ili na drugi nacin, federalni upravni inspektor obavezan je da o tome, bez odlaganja pismeno upozna Vladu Federacije, odnosno vladu kantona-zupanije, gradonacelnika i opcinskog nacelnika, da ukaze na posljedice koje su iz takvog stanja nastupile ili bi mogle nastupiti i da predlozi preduzimanje odgovarajucih mjera.

Clan 156.

Gradjani, preduzeca (drustva) i druga pravna lica imaju pravo da se, radi zastite svojih prava utvrdjenih ovim i drugim federalnim zakonima i drugim federalnim propisima, obracaju usmeno ili pismeno federalnoj upravnoj inspekciji u svim slucajevima kad im se na bilo koji nacin otezava da brzo i jednostavno ostvaruju svoja prava i pravne interese ili izvrsavaju svoje obaveze kod organa uprave ili ustanove, odnosno institucije koja ima javna ovlastenja, a narocito:
1) ako im se u zakonom propisanom roku ne rjesavaju zahtjevi i zalbe u upravnom postupku;
2) ako se od njih trazi da u upravnom postupku dokazuju cinjenice uvjerenjima i drugim javnim ispravama koje je po sluzbenoj duznosti, u skladu sa ovim zakonom, obavezan da pribavlja sluzbenik koji vodi upravni postupak;
3) ako im se ne izvrsavaju upravni akti doneseni radi ostvarivanja prava i pravnih interesa u upravnom postupku;
4) ako im se ne pruza pravna pomoc u ostvarivanju prava i pravnih interesa i u izvrsavanju obaveza u upravnom postupku. Federalni upravni inspektor obavezan je odmah postupiti po zahtjevu iz stava 1. ovog clana, na nacin utvrdjen odredbama clana 80. stav 3. ovog zakona.

VII – SREDSTVA ZA RAD FEDERALNIH ORGANA UPRAVE I FEDERALNIH USTANOVA

1. Zajednicke odredbe

Clan 157.

Sredstva za rad federalnih organa uprave i federalnih ustanova, kao i sredstva za rad kantonalnih-zupanijskih organa kojima je povjereno izvrsavanje federalne politike i federalnih propisa iz clana 139. ovog zakona, osiguravaju se u budzetu Federacije.
Federalni organi uprave i federalne ustanove mogu ostvarivati prihod u okviru svoje djelatnosti kada je to odredjeno federalnim zakonom ili propisom donesenim na osnovu federalnog zakona.
Prihodi iz stava 2. ovog clana, unose se u budzet Federacije. Izuzetno, federalnim zakonom ili propisom Vlada Federacije donesenim na osnovu federalnog zakona, moze se propisati da federalni organ uprave, odnosno federalna ustanova, prihode koje ostvari u okviru svoje djelatnosti koristi za odredjene namjene iz svoje nadleznosti.

Clan 158.

Sredstva za rad federalnih organa uprave i federalnih ustanova su:
1) sredstva za place,
2) sredstva za materijalne troskove,
3) sredstva za posebne namjene i
4) sredstva opreme.

2. Sredstva za place

Clan 159.

Federalni organ uprave, odnosno federalna ustanova stice sredstva za place sluzbenika i namjestenika, ovisno od vrste i obima poslova i zadataka utvrdjenih u programu rada organa uprave, odnosno ustanove i uvjeta njihovog izvrsavanja.
Place sluzbenika i namjestenika u federalnim organima uprave, odnosno u federalnim ustanovama, uredjuju se federalnim zakonom.

3. Sredstva za materijalne troskove

Clan 160.

Sredstva za materijalne troskove sluze za:
1) nabavku potrosnog materijala, sitnog inventara i ogrijeva;
2) isplatu troskova za osvjetljenje i odrzavanje cistoce u radnim prostorijama;
3) isplatu troskova za postansko-telefonsko-telegrafske usluge, zakup i redovno odrzavanje radnih prostorija;
4) nabavku strucnih publikacija, literature i stampanje sluzbenih materijala;
5) isplatu putnih i drugih troskova koji predstavljaju osobna primanja, a koji se po posebnim propisima priznaju federalnom organu uprave, odnosno federalnoj ustanovi u materijalne troskove;
6 ) isplatu drugih troskova potrebnih za vrsenje djelatnosti federalnog organa uprave, odnosno federalne ustanove;
7) isplatu naknade za pokrice izdataka za ishranu sluzbenika i namjestenika u roku rada, naknade za prijevoz sluzbenika i namjestenika na posao i s posla, naknade za koristenje godisnjeg odmora i druge materijalne troskove.

Clan 161.

Sredstva za odredjene materijalne troskove koji su zajednicki za sve ili vise federalnih organa uprave, odnosno federalnih ustanova (grijanje, osvjetljenje, odrzavanje radnih prostorija i sl.) dodjeljuju se, po pravilu, organu ili zajenickoj sluzbi u cijem je djelokrugu vrsenje poslova koji cine zajednicke troskove, o cemu odlucuju Vlada Federacije na prijedlog federalnog ministra pravde.

4. Sredstva za posebne namjene

Clan 162.

Sredstva za posebne namjene sluze za:
1) podmirenje odredjenih posebnih potreba u vezi sa radom federalnog organa uprave, odnosno federalne ustanove;
2) finansiranje neprivrednih investicija;
3) naknade po ugovorima za naucnoistrazivacke i druge strucne poslove i strucno usavrsavanje;
4) namjene koje se ne finansiraju iz drugih sredstava.
Sredstva za posebne namjene mogu se koristiti neposredno iz budzeta Federacije ili prenijeti na poseban racun federalnog organa uprave, odnosno federalne ustanove.

5. Sredstva opreme

Clan 163.

Sredstva opreme su:
1) inventar i druge pokretne stvari;
2) novcana sredstva namijenjena za nabavku opreme;
3) druga novcana sredstva koja se izdvoje po zavrsnom racunu i novcana sredstva dobivena prodajom, davanjem na koristenje, u zakupu ili poslugu stvari i opreme;
4) druga novcana sredstva koja, u skladu sa federalnim zakonom sluze za nabavku opreme federalnog organa uprave, odnosno federalne ustanove.

Clan 164.

Federalni organ uprave, odnosno federalna ustanova moze sredstva opreme koristiti zajedno sa drugim federalnim organima, federalnim ustanovama i drugim federalnim institucijama.
Vlada Federacije moze utvrditi da se pojedina sredstva opreme obavezno zajednicki koriste za sve federalne organe uprave i federalne ustanove ili za dva ili vise federalnih organa uprave, odnosno federalnih ustanova i odrediti nacin zajednickog koristenja tih sredstava.

Clan 165.

Federalno ministarstvo finansija-Federalno ministarstvo finacija donosi provedbene propise ili opce akte o materijalno-finansijskom polovanju federalnih organa uprave i federalnih ustanova.

VIII – PRIMJENJIVANJE ODREDABA OVOG ZAKONA NA ODREDJENE ORGANE I SLUZBE FEDERACIJE

Clan 166.

Odredbe ovog zakona o sredstvima za rad federalnih organa uprave i federalnih ustanova, shodno se primjenjuju na Parlament Federacije, predsjednika i potpredsjednika Federacije, Vladu Federacije i njihove sluzbe, federalne sudove, federalno tuzilastvo, federalno pravobranilastvo, federalne ustanove za izvrsenje krivicnih sankcija i druge federalne institucije, ako za pojedine od tih organa, sluzbi i institucija federalnim zakonom nije drukcije odredjeno.
Odredbe ovog zakona o rukovodiocima federalnih organa uprave, njihovim zamjenicima i rukovodecim sluzbenicima shodno se primjenjuju na rukovodioce, njihove zamjenike i rukovodec e sluzbenike u federalnim organima i njihovim strucnim sluzbama iz stava 1. ovog clana, ako federalnim zakonom nije drukcije odredjeno.

IX – KAZNENE ODREDBE

Clan 167.

Novcanom kaznom od 2.000 do 8.000 KM kaznit ce se za prekrsaj preduzece (drustvo), ustanova i drugo pravno lice, kao i institucija koja ima javna ovlastenja:
1) ako na zahtjev organa uprave ne dostavlja izvjestaje, podatke i informacije iz oblasti svoje djelatnosti (clan 31. stav 2. i clan 46. stav 2.),
2) ako zahtjev stranaka (gradjana) ne rjesavaju u propisanim rokovima (clan 47. stav 1., a u vezi sa clanom 52. stav 2.),
3) ako ne postupe po podnijetoj predstavci i prijedlogu stranke i u propisanom roku ne daju pismeni odgovor (clan 49., a u vezi sa clanom 52. stav 2.),
4) ako po sluzbenoj duznosti ne pribavljaju uvjerenja i druge javne isprave o cinjenicama o kojima se vodi sluzbena evidencija ili ako zahtijevaju da stranke pribavljaju ta uvjerenja i javne isprave (clan 50., a u vezi sa clanom 52. stav 2.),
5) ako inspektoru onemogucavaju vrsenje inspekcijskog pregleda i ne daju mu potrebne podatke i obavjestenja (clan 81.),
6) ako ne postupe po preventivnim mjerama inspektora ili po rjesenju inspektora (clan 92.),
7) ako se gradjanima, preduzecima (drustvima) i drugim pravnim licima onemogucava ili otezava ostvarivanje njihovih prava i pravnih interesa (clan 155.),
8) ako se ne postupi po zahtjevu iz clana 156. ovog zakona.
Za prekrsaj iz stava 1. ovog clana kaznit ce se novcanom kaznom od 200 do 1.000 KM i odgovorna osoba u preduzecu (drustvu), ustanovi i drugom pravnom licu, kao i institucija koja ima javna ovlastenja.
Novcanom kaznom iz stava 2. ovog clana kaznit ce se za prekrsaj iz stava 1. ovog clana i odgovorna osoba u organu uprave.

Clan 168.

Novcanom kaznom od 1.000 do 4.000 KM kaznit ce se za prekrsaj preduzece (drustvo), ustanova i drugo pravno lice ako organu uprave ne dostavi u propisanom roku trazene podatke ili akte u vezi sa postupanjem u upravnom postupku, vrsenjem upravnog nadzora ili pracenjem stanja u odredjenoj oblasti.
Za prekrsaj iz stava 1. ovog clana kaznit ce se novcanom kaznom od 200 do 800 KM i odgovorna osoba u poduzecu (drustvu), ustanovi i drugom pravnom licu i organu uprave.

Clan 169.

Novcanom kaznom od 150 do 500 KM kaznit ce se za prekrsaj odgovorna osoba u organu uprave ako ne postupi u skladu sa odredbama cl. 39, 43, 47, 49. 50., clana 80. stav 3., cl. 89. i 90., clana 140. stav 2. i clana 156. ovog zakona.

Clan 170.

Do pustanja u opticaj “KM” novcane kazne predvidjene u cl. 167. do 169. ovog zakona mogu se placati u protuvrijednosti valuta koje se koriste u Platnom prometu Federacije Bosne i Hercegovine po srednjem kursu koji objavljuje nadlezna finansijaka institucija na dan placanja.

Clan 171.

Odgovornom osobom u organu uprave u smislu cl. 167. do 169. ovog zakona smatra se rukovodilac organa uprave, inspektor, kao i sluzbenik koji je zaduzen da neposredno izvrsi odredjeni posao, a nije izvrsio taj posao ili je izvrsio radnju suprotno datoj obavezi.

X – PRELAZNE I ZAVRSNE ODREDBE

Clan 172.

Federalni zakoni i drugi federalni propisi o organizaciji federalnih organa uprave i federalnih ustanova uskladit ce se sa odredbama ovog zakona u roku od sest mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Clan 173.

Vlada Federacije propisat ce nacela za utvrdjivanje unutarnje organizacije federalnih organa uprave i federalnih ustanova, kao i kancelarijsko poslovanje u federalnim i kantonalnim-zupanijskim organima uprave, gradskim i opcinskim sluzbama za upravu i postupak sa arhivskim predmetima u tim organima, odnosno sluzbama za upravu, te postupak primopredaje sluzbenih akata izmedju ukinutih, odnosno novoosnovanih federalnih organa uprave i federalnih ustanova i strucnih sluzbi, na prijedlog federalnog ministra pravde.
Propisi iz stava 1. ovog clana donijet ce se u roku od sest mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Federalni ministri koji su ovim zakonom ovlasteni za donosenje propisa za provodjenje pojedinih odredaba ovog zakona donijet ce te propise u roku od sest mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Clan 174.

Sluzbe iz clana 54. ovog zakona organizirat ce u skladu sa odredbama ovog zakona u roku od sest mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Clan 175.

Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje primjena propisa o upravi, kao i drugih zakona o drzavnoj upravi koji se primjenjuju na teritoriji Federacije do dana stupanja na snagu ovog zakona.

Clan 176.

Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u “Sluzbenim novinama Federacije BiH”.

Predsjedavajuci
Doma naroda
Mariofil Ljubić, s. r.

Predsjedavajući
Predstavničkog doma
Enver KreŠo, s. r.